Er misræmi í stærðfræðikennslu milli skólastiga?

Í dag er verið að velta fyrir sér orsaka vanda menntunar á Íslandi. Greinar eru birtar um vankunnáttu nemenda við upphaf háskólanáms, m.a. vanþekkingu þeirra í ýmsum grundvallaratriðum í stærðfræði. Háskólakennarar þurfi að eyða dýrmætum kennslutíma á háskólastigi í að kenna nemendum ýmis grundvallaratriði í stærðfræði sem nemendur ættu að fá haldgóða þekkinu á og færni í að nota í framhaldsskólanámi sínu.

Hvað er það sem veldur? Er það í raun vanhæfni kennaranna í framhaldsskólunum .... eða er orsakanna jafnvel að leita annars staðar? Hvernig er t.d. með samræmið og samfelluna í stærðfræðikennslu grunnskólanna? Er stærðfræðikennsla grunnskólanna með samræmdum hætti? Er skipulag hennar samræmt á milli grunnskóla eða fer skipulag hennar eftir þeim áherslum sem hver og einn skólastjórnandi ákveður í samvinnu við teymi stærðfræðikennara í viðkomandi skóla? Er samræmi á milli kennslugagna, kennsluaðstöðu og kennsluaðferða allra 10. bekkja á landinu hvað varðar stærðfræðikennslu?

Við þurfum að byggja góðan grunn strax í upphafi sem síðan er hægt að byggja jafnt og þétt ofan á. Nemendur sem eiga í erfiðleikum með að skilja stærðfræðina eiga skilyrðislaust að fá góðar leiðbeiningar, útskýringar og verkefni við hæfi þannig að þeir nái að skilja, tileinka sér og nota allar helstu grunnaðferðirnar. Námið þarf að vera í takt við aldur og þroska og ekki síður í takt við það hvað á að taka við. Það verður að vera samfella í náminu, stærðfræðinni sem og öðru námi.

Í dag þykir sjálfsagt mál að nemendur hafi aðgang að tölvu og nettenginu heima fyrir. Þetta á við strax í yngstu bekkjum grunnskólans enda byggir upplýsingakerfi grunnskólanna til foreldra á því að foreldrar hafi aðgengi að tölvu og netsambandi heima fyrir.
Hvers vegna ekki að nýta nútíma tölvutækni meira en gert er til að kenna ýmsar aðferðir í stærðfræði?Stuttir myndbandsþættir þar sem farið er rólega í gegnum ákveðna grunnþætti stærðfræðinnar, farið í gegnum reikningsaðferðir - útbúið einfalt en hnitmiðað kennsluefni þar sem nemendur geta rifjað upp kennsluaðferðirnar jafnt í skólanum og þegar heim er komið. Þetta kæmi foreldrum grunnskólabarna líka vel því það er oft sem foreldrarnir eiga í erfiðleikum með að aðstoða börn sín varðandi heimanám í stærðfræðinni.

Myndskeið með stærðfræðiaðferðum kenndum í framhaldsskólum gætu líka gert gæfumuninn fyrir marga nemendur í framhaldsskólum. Það á ekki síst við ef þær fullyrðingar eru réttar að marga stærðfræðikennara á framhaldsskólastigi skorti sjálfa sérmenntun á sviði kennslu í framhaldsskólastærðfræði.

Grundvallarskilyrði fyrir samfellu í skólastarfi er að skólastigin ræði saman og vinni að samfellunni í sameiningu. Það er ekki nóg að setja fram staðhæfingar og markmið í aðalnámskrám því það hefur lítið að segja ef ekki er hugað sem skyldi að því sem fer í raun og veru fram í kennslustundum.

Ef við viljum í raun bæta árangur íslenskra nemenda í stærðfræði þá þarf að vinna þá vinnu frá grunni. Umræða og ádeilur varðandi niðurstöður Pisakönnunarinnar nú nýverið gefa kjörið tilefni til að gera verulegt átak í þessum málum. Það er ekki nóg að kennarar vinni störf sín af metnaði og samviskusemi, yfirvöld kennslumála þurfa að skoða hvernig má bæta kennsluaðstöðuna og einnig að áætla kennurum tíma til bæði símenntunar og samstarfs.  Það þarf að meta kennarastarfið sem skyldi. Það þarf að skoða málið í samhengi við aðra þætti skólastarfsins og samfellu þess. Við skulum ekki heldur gleyma því að námið hefst í raun í leikskólanum því þar er fyrsti grunnurinn lagður sem síðan er byggt ofan á.

Jóna Björg Sætran, M.Ed.